Incontinentie

Incontinentie is een vervelend probleem, waardoor vooral veel mensen zich onzeker voelen. Incontinentie voor urine betekent dat er sprake is van onbeheersbaar en ongewild plassen. Je kunt de urine niet ophouden. Incontinentie komt altijd voor bij kleine kinderen die nog niet zinnelijk zijn. Zij hebben nog een luier of plassen nog in bed. Dit is heel normaal. Vrouwen kunnen incontinentieproblemen krijgen na een of meer bevallingen. Meestal zijn de blaasspieren verslapt en ook de blaas en baarmoeder kunnen wat verzakt zijn. Deze stressincontinentie – stress betekent in dit geval ‘druk’ – komt heel veel voor. Als de bekkenbodem spieren (door bijvoorbeeld een bevalling) verwond of beschadigd zijn, moet je plassen zonder aandrang te voelen. Dit kan worden uitgelokt door hoesten, niezen of lachen. Een andere vorm van urine-incontinentie is de urgecontinentie (urge betekend aandrang). Het ongewild plassen ontstaat dan wel na een gevoel van aandrang, maar je bent niet in staat de urine binnen te houden.

Het woord incontinentie wordt soms ook gebruikt om het onvermogen om ontlasting in de endeldarm te houden aan te duiden. In medische termen heet dit incontinentia faecalis. Dit kan zich voordoen bij diarree of wanneer de kringspieren door ziekte of bevalling zijn beschadigd. Een andere oorzaak is faecoliet (ontlastingsteen), dikwijls veroorzaakt door langdurige verstopping. Incontinentie is een vervelende kwaal. In sommige gevallen is er iets aan te doen. Soms biedt het gebruik van incontinentiemateriaal (luiers) uitkomst. Voor mannen met urine incontinentie kan ook gebruik gemaakt worden van een (uitwendige) condoomkatheter. Is de incontinentie hiermee onvoldoende verholpen dan biedt een inwendige blaaskatheter de beste oplossing. Het beste kun je de huisarts om hulp vragen. Hij kan je helpen het best met dit lastige probleem om te gaan.
 
Oorzaken
Verschillende oorzaken kunnen aan deze vorm ten grondslag liggen. Het kan te maken hebben met een stoornis in de aanleg van de bekkenspieren, maar kan ook komen door een blaas(hals)ontsteking. Incontinentie wordt ook vaak gezien bij

• Dementie.
• Prostaatvergroting.
• Gebrek aan zenuwbeheersing na een beroerte.
• Multiple sclerose.
• Plaatselijke kanker en blaasstenen.

 
Symptomen
Bij urine-incontinentie druppelt urine – voortdurend of met tussenpozen – uit de blaas naar buiten terwijl de persoon in kwestie niet de bedoeling heeft te urineren. Iemand met urine-incontinentie kan ook moeite hebben om zijn urine te lozen.
 
Behandeling
Een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in bekkenbodem problemen kan u door middel van oefeningen leren de spieren van de bekkenbodem aan te spannen en te ontspannen. Bij grote verzakkingen helpen bekkenbodem oefeningen meestal niet of onvoldoende. Bij klachten van urine-incontinentie is fysiotherapie vaak heel zinvol. Ook na operaties in verband met een verzakking of incontinentie is het verstandig bekkenbodem oefeningen te doen.

Bekkenbodem therapie is een methode waarbij u leert de spieren van de bekkenbodem te voelen en bewust te gebruiken. Omdat u de spieren van de bekkenbodem zelf niet kunt zien, is het soms moeilijk om ze goed te gebruiken en te trainen. Aandacht en begeleiding door een fysiotherapeut is daarom vaak zinvol. Door middel van oefeningen kunt u de bekkenbodem spieren versterken. Zo kunnen ze beter de druk opvangen die er bij bewegingen op de bekkenbodem ontstaat. Ook het afsluitmechanisme van de blaas kan worden versterkt, zodat u minder gemakkelijk ongewild urine verliest. Als er een verzakking bestaat, kunnen bekkenbodem oefeningen dit niet meer ongedaan maken, alhoewel de klachten van een verzakking wel eens willen verminderen. Bij klachten van een te gespannen bekkenbodem leert de fysiotherapeut u hoe u de bekkenbodem spieren kunt ontspannen.

De fysiotherapeut vraagt eerst wat uw klachten precies zijn, om in overleg met u een goed plan voor behandeling op te stellen. De behandeling begint vaak met een aantal testen om te bekijken of de spanning van de bekkenbodem spieren normaal is, en hoe snel u de spieren kunt aanspannen en ontspannen. Het testen gebeurt met oefeningen zoals: ‘probeer de schede te sluiten en in te trekken’ of ‘probeer een wind tegen te houden’. Nadat u heeft geleerd om de spieren op een goede wijze te gebruiken is belangrijk dat deze bewegingen deel gaan uitmaken van uw dagelijkse bezigheden. Dit kan bijvoorbeeld door het oefenen van houdingen en bewegingen waarbij u min of meer automatisch de bekkenbodem spieren goed aanspant. Ook leert u hoe u de spieren goed kunt ontspannen, bijvoorbeeld bij toiletbezoek of seksuele gemeenschap. Daarnaast adviseert de fysiotherapeut u hoe u kunt voorkomen dat er onnodige druk op de bekkenbodem ontstaat.